ترس از تاریکی در کودکان دوزبانه
ترس از تاریکی یکی از رایجترین فوبیاها در کودکان دوزبانه است و میتواند به میزان کم در دورهای از رشد رخ دهد و گذرا باشد. گاهی هم میتواند بیش از حد شده و دردسرهای زیادی را برای خانواده ایجاد کند. در واقع این نوع ترس میتواند زمینه ساز اختلالات اضطرابی و استرس در کودک دوزبانه شما شود و باعث ابتلای کودک به دیگر فوبیاها نیز گردد. بهتر است والدین راه حلهای لازم برای درمان ترس از تاریکی کودک دوزبانه شان را یاد بگیرند تا بتوانند به فرزندشان کمک کنند با سهولت بیشتری با این مسئله کنار بیاید.
برخی کودکان دوزبانه در دورهای از رشد از تنها ماندن در محیط تاریک به خصوص در هنگام خواب دچار ترس و اضطراب زیادی میشوند و معمولاً مقاومت زیادی برای ماندن در این موقعیت نشان میدهند. در صورتی که ترس بسیار شدید و افراطی باشد به آن فوبیای تاریکی گفته میشود. ترس از تاریکی در کودکان معمولاً در محدوده سنی 2 تا 6 سالگی به وجود میآید و پس از آن به تدریج کم شده و از بین میرود.
ترس از تاریکی در کودکان دوزبانه و حتی سایر کودکان به دلایل مختلف رخ میدهد. نوع تفکر کودک دوزبانه، جو هیجانی خانواده و نحوه رفــتار با کودک و تعامل والدین با فرزند از عوامل تأثیرگذار در این مشکل هستند. شناسایی این عوامل به شما کمک میکنند تا با رفع آنها در جهت بهبود ترس از تاریکی فرزندتان گام بردارید.
ذهن کودک دوزبانه به خصوص در سنین پیش دبستانی در مرحلهای است که هنوز چارچوب منطقی و عینی در آن به طور کامل شکل نگرفته و از تخیل بالایی برخوردار است. کودکان دوزبانه در این سنین تصوراتی دارند که لزوماً واقع بینانه نیست، مثل خــیال پردازی کودک از وجود هیولاها و غولها. دیدن فیلمها، کارتونها و شنیدن داستانها تأثیر زیادی بر ذهن کودکان دارد و در پیدایش این تصورات نقش مهمی ایفا میکنند. هنگام شب زمینه فکر کردن به این خیالات بیشتر فراهم میشود و به همین خاطر آنها ممکن است در تاریکی و شب ترس زیادی را تجربه کنند. این ترسها زمینه را برای بروز کابوس های شبانه کودکان دوزبانه را نیز فراهم میکند.
کودکان دوزبانه ظرفیت بسیار کمتری برای تجربه فشار و استرس دارند. استرس در کودکان آنها را در برابر انواع بیماریهای جسمانی آسیبپذیر کرده و احتمال بروز اختلالات روحی به خصوص اختلال اضطراب فراگیر کودکان را افزایش میدهد. به همین خاطر وجود تنش در خانواده نظیر دعوای والدین یا بدرفتاری با کودک میتواند زمینه ساز شکلگیری انواع ترسهای افراطی شود که ترس از تاریکی شایعترین آنها است.
کودکان دوزبانه ای که در سنین پایین چسبندگی و وابستگی زیادی به والدین خود دارند، جدایی از آنها میتواند برایشان مشکل بسیار بزرگی باشد. معمولا این کودکان دچار اختلال اضطراب جدایی در کودکی می شوند. این کودکان چون همیشه بیش از حد تحت مراقبت و حمایت مادر یا پدر بودهاند در تنهایی بیشتر احساس اضطراب و درماندگی میکنند. والدین با پیش گرفتن روشهای تربیتی مناسب و ایجاد دلبستگی در کودکان به صورت مناسب و ایمن میتوانند از میزان وابستگی کودکشان بکاهند.
راه های درمان ترس از تاریکی در کودکان دوزبانه
- صحبت کردن در مورد ترس از تاریکی کودک دوزبانه
لازم است والدین در مورد ترس کودک دوزبانه با او صحبت کنند، از او بخواهند تعریف کند چه چیزی در ذهنش میگذرد و دقیقا از چه چیزهایی میترسد. صحبت در مورد ترس و اضطراب تا حد زیادی کودک را آرام میکند. همچنین شناخت علت ترس برای کمک به حل مشکل و کاهش اضطراب کودکان ضروری است.
- همدلی با احساس ترس از تاریکی کودک دوزبانه
والدین بهتر است احساس ترس کودک دوزبانه خود را درک کنند و آن را بپذیرند. در مورد احساس کودک با او صحبت کنید و به او نشان دهید که این حس را درک میکنید. سرزنش کردن فرزندتان به خاطر داشتن ترس یا بیارزش کردن حس او با گفتن جملاتی مثل "ترس نداره"، "بزرگ شدی نباید بترسی" نه تنها تأثیر مثبتی ندارد بلکه کودک را در مدیریت استرس و احساسش دچار مشکلات بیشتری میکند.
- رهایی از ترس از تاریکی با اطمینان دادن به کودک دوزبانه
والد میتواند مدتی کنار کودک دوزبانه خود باشد، او را آرام کرده و به او اطمینان دهد که هر وقت نیاز باشد حضور دارد و از او حمایت میکند. همچنین مادر یا پدر میتوانند چراغ را برای مدتی روشن کرده، جاهای مختلف اتاق را به کودک نشان دهند و اطمینان بخشند که دلیلی برای ترسیدن نیست. برای فرزندتان توضیح دهید که نور تأثیری بر حضور اشیا نمیگذارد.
- ترس از تاریکی کودکان و استفاده از یک وسیله ایمنی بخش
برای درمان ترس از تاریکی کودکان دوزبانه میتوان از یک وسیله که برای آنان آرام بخش است و کودک به آن علاقه خاص دارد مثل پتوی خاص، عروسک خاص یا غیره استفاده کرد که کودک موقع خواب با آن آرامتر شود و احساس ایمنی بیشتری کند. برای کاهش استرس کودکان نیز می توان با توجه به سن کودک از اسباب بازی های ضد استرس استفاده نمود.
- مقابله با اجتناب کودک از تاریکی
معمولاً هرگونه ترسی با تلاش برای دوری کردن از موقعیت ترسناک همراه است. این دوری کردن همان لحظه اضطراب را کم میکند اما در طولانی مدت، ترس را تقویت میکند. بنابراین لازم است به کودک دوزبانه کمک شود بتدریج با ترسش مقابله کند تا بتواند در امر غــلبه بر ترس موفق شود. بهتر است والد پس از آرام کردن و اطمینان دادن از کودک بخواهد در اتاقش بماند تا به تدریج ترسش کم شود. شاید کودک بخواهد هر شب از اتاق بیرون بیاید، تمام مدت پیش مادر باشد و پافشاری کند که در اتاقش نماند. اما اگر والدین این اجازه را بدهند، ترس او با شدت بیشتری ادامه پیدا میکند. بنابراین لازم است پس از آرام کردن و اطمینان دادن از کودک دوزبانه خود بخواهند در اتاقش بماند و با موقعیت روبرو شود. این کار باید با آرامش و ملایمت انجام شود تا کودک لطمه نبیند.