شرایط موثر در یادگیری کودک دوزبانه
برخی از والدین بر ایم باورند که اگر کودک دوزبانه ای در کلاسی ثبت نام کند ، یا بهره هوشی او بهنجار باشد و یا متعلق به یک خانواده مرفه باشد می تواند مطالب مربوط به آن درس را به آسانی یاد بگیرد . اما تحقیقات نشان می دهد که تا کودک دوزبانه آمادگی لازم را نداشته باشد نمی تواند چیزی بیاموزد . اکثر روان شناسان این آمادگی برای یادگیری را کیفیتی می دانند که لازمه ی آن رشد مطلوب بدنی و روانی یادگیرنده است .
در این مقاله به معرفی چند مورد از مهمترین عوامل اثر گذار بر یادگیری کودک دوزبانه می پردازیم که با مطالعه آن می تواند کمک بسیار شایانی به شما کند:
یکی از شرایط موثری است که موجب بر انگیختن کودکان دوزبانه به یادگیری می شود . وقتی کودک به خوبی بداند که هدف از آموختن یک ماده درسی چیست علاقه ی او به یادگیری افزایش پیدا می کند و تلاش او نیز بیشتر می شود . البته باید گفت که والدین نباید بنا به خواست خود یا بر پایه هوس ، هدف های دشوار و نا ممکن را برای فرزندشان تحمیل کنند ، زیرا در چنین شرایطی فرزندشان با شکست مواجه خواهد شد .
منظور از رشد طبیعی مجموعه ای از دگرگونی های بدنی و روانی است که بر اثر وراثت و مرور زمان پدید می آید . اما باید دانست که رشد طبیعی بیانگر این امر است که کودک دوزبانه برای نوعی آموختن یا قبول مسئولیت به آن درجه رسیده است که می تواند کار خاصی انجام دهد .
این افکار زمانی به وجود می آید که کودکان دوزبانه چیز های تازه و حیرت انگیز ، متناقض یا پیچیده را تجربه کنند . انسان زمانی که به فکر فرو می رود و به تلاش می پردازد که مسائل برایش روشن نباشد و پیچیدگی داشته باشد.
آمادگی کودک دوزبانه ، در حد وسیعی تحت تاثیر تجارب گذشته اوست . یک فرد زمانی می تواند مفاهیم و مسائل جدید را درک کند که مفهوم و مسئله ی جدید ، با ساخت شناختی او مرتبط باشد . یادگیری مانند رشد است . همانطور که رشد جریان دائمی است ، یعنی گذشته و حال و آینده با هم ارتباط دارد ، یادگیری نیز جریانی است که تجارب گذشته پایه و اساس وضع فعلی آن را تشکیل می دهد و آن چه را که فرد در آینده خواهد آموخت باید متناسب با تجارب او در زمان حاضر باشد .
محیط ممکن است فیزیکی باشد ، مانند نور ، هوا ، تجهیزات و امکانات آموزشی . طبیعی است هر چند امکانات آموزشی برای یک کودک دوزبانه بیشتر فراهم شود ، یادگیری بهتر صورت خواهد گرفت . محیط ممکن است که عاطفی باشد . رابطه ی کودکان با هم ، رابطه ی والدین با هم و نگرش والدین و مربیان در زمینه ی تربیت کودکان ،، همگی می تواند در میزان یادگیری آن ها موثر باشد . موقعیت آموزشی منظم همراه با محبت و احترام متقابل ، نسبت به محیط های خشک و تهی از عواطف ، تاثیر بیشتری در یادگیری خواهد داشت . عاطفه به عنوان یک عامل بسیار مهم می تواند در جریان یادگیری عمل کند . عواملی نظیر عدم امنیت ، ترس ، اضطراب ، نومیدی ، شک و تردید می تواند در فعالیت های یادگیری شاگردان تاثیر گذاشته ، مانع یادگیری شوند .
طبق نظر روانشناسان بدون شک معلم ، از مهم ترین عوامل تشکیل دهنده ی محیط های آموزشی است . تاثیر موقعیت و امکانات مناسب بر هیچ فردی پوشیده نیست اما امکانات و تجهیزات بدون وجود یک آموزگار کاردان، کارایی لازم را نخواهد داشت . معلم با شناخت امکانات به تجهیز مناسب محیط آموزشی می پردازد ، محیط و امکانات آموزشی را سازماندهی می کند و موقعیت آموزشی مناسب را به وجود می آورد و با شناخت استعداد ، علایق و توانایی کودکان دوزبانه ، آنان را در طریق صحیح یادگیری هدایت می کند . البته چنین نقشی به دانش و اعتقاد معلم بستگی دارد .
هوش به دو عامل وراثت و محیط وابسته است .تاثیرات محیط بر یادگیری کودکان دوزبانه را به طور جداگانه مفصلا مورد بررسی قرار داده ایم. به عقیده ی آن ها هوش استعداد پی بردن به رمز و راز جهان ، کاربرد اندیشه منطقی و بهره گیری موثر از رویداد های زندگی است . وقتی محرکی از طریق حواس وارد دستگاه عصبی می شود ، از طریق حافظه ی کوتاه مدت و به یاری توجه و تکرار ، به حافظه دراز مدت سپرده می شود .و می توان گفت که مطالب معنا دار بهتر از مطالب بی معنا آموخته می شوند . و دیگر این که مطالب کلی بهتر از مطالب مجزا و پراکنده به حافظه سپرده می شوند و همچنین مطالبی که بتوانند به صورت رمز در آیند بهتر و سریع تر آموخته می شوند و به یاد آورده می شوند . و این که آشنایی نسبی کودک دوزبانه با مطالب آموختنی سبب می شود که مطالب جدید آسان تر و زود تر آموخته می شوند .
موارد دیگری نیز هستند که در یادگیری نقش مهمی دارند و ما بر خی از آن ها را برای آشنایی بیان کردیم اما توجه ، پاداش و تقویت ، تمرین و ... نیز در آن نقش مهمی را به همراه دارند .